Het interieur als verlengde van de stad.
Als architect kreeg ik een prachtige opdracht. De transformatie van het dorpshuis in het dorp waarin ik ben opgegroeid. Daarvoor mocht ik zowel het bouwkundige ontwerp als het interieurontwerp maken. Een unieke kans om zo’n compleet plan te mogen maken en daarmee het concept zuiver te houden. Met kennis van de mensen in de gemeenschap en het dorp op zak heb ik een vertaling gemaakt van de identiteit tot een gebouw. Een gebouw waarin de kernwaarden als ontmoeten, kwaliteit, duurzaamheid en authenticiteit centraal staan.
Doordat 60 verenigingen gebruik maken van de diverse ruimtes in het gebouw, ontmoeten mensen elkaar bewust tijdens de bijeenkomsten en activiteiten van de verenigingen, maar ook spontaan bij het verplaatsen in en rondom het gebouw. Het interieur faciliteert deze ontmoetingen en nodigt mensen hiervoor ook uit. Door zeer grote diversiteit aan zitfaciliteiten, hoog-laag, passief-actief, één-op-één of voor grote groepen, publiek en privé, concentratie en communicatie, krijgt elke ontmoeting en elke leeftijd een eigen plek. Zitgebieden wisselen elkaar af en staan soms in visuele verbinding met elkaar en soms juist niet. Vanuit het grote venster in de voorgevel is het dorp als decor te zien. En ook op de grote akoestische fotowanden is het dorp en zijn gemeenschap aanwezig. De foto’s zijn door middel van een fotowedstrijd door lokale amateurfotografen gemaakt van onderwerpen uit de lokale natuur. Een grotere mate van betrokkenheid van een gemeenschap kun je bijna niet wensen.
Alle ontmoetingen van leden van verenigingen of van individuen worden gewaardeerd en dat geeft veel energie. Het gebouw barst van de energie! Voor elk persoon is er een plek en een activiteit in het gebouw. Hierdoor voelt iedereen zich thuis in De Borgh. Het centrum van de stad en zijn samenleving wordt geconvergeerd in dit gebouw.
Op het centrale plein ligt heel centraal de bar en informatiebalie. Als één geheel ontworpen maar toch twee aparte delen. Dit object is zowel vanuit de entree aan de voorzijde (voetgangers en fietsers) als vanuit de entree aan de achterzijde (automobilisten) direct zichtbaar. Rondom dit plein waar ontmoeten, eten en drinken de boventoon voeren, zijn vervolgens nog drie basisbehoeften van de mens gerangschikt; cultuur & muziek, sport & spel en als derde het verkrijgen en uitwisselen van kennis en vaardigheden. Aanvullend zijn er op de verdieping nog diverse vergaderruimtes gerealiseerd en kunnen bezoekers op meerdere plekken in het gebouw aanlanden om te werken.
Voor de bibliotheek is het thema ‘huis in huis’ gekozen, zoals ook de bibliotheek zich als een woonkamer in het MFA-huis presenteert. Dit thema is helemaal doorgevoerd in al het maatwerkinterieur. In de doorgang naar de belevingsruimte voor kinderen ervaart men door de in elkaar geschoven, steeds kleiner wordende huisjes ook echt een verkleining van menselijke schaal. De bibliotheek speelt met zijn taalkennis ook een grote rol in onze nieuwe wereld, met de grote hoeveelheid vluchtelingen die deze gemeente ook een thuis biedt.
Het interieur van de MFA biedt verder een heel rustig en natuurlijk canvas voor de grote diversiteit van de gemeenschap en de activiteiten die kleur geven aan het geheel. Het interieur is afwisselend hard en zacht, door gebruik te maken van baksteen, hout, gestoffeerde wanden en vilt. De gelaagdheid van de samenleving wordt abstract weergegeven in de lagen van hout en vilt (ter plaatse van de bar), lagen boeken in het garderobemeubel en multiplex in de tafelbladen en de houten huisjes.
Op 27 februari 2020 werd de eerste coronapatiënt in Nederland gediagnostiseerd en op 6 maart stond de opening van MFA De Borgh als huis voor de gemeenschap gepland. Door de lockdown die volgde, werd al snel duidelijk dat er veel behoefte is aan samenkomst en ook werd duidelijk hoe groot de rol van het recent geopende gebouw in ieders leven en in de dagelijkse bezigheden is. Daardoor zijn we ons nog meer bewust van het succes van dit gebouw, als verlengstuk van de eigen huiskamer en als een ruimte voor ontmoeting.
Sanne van de Berg | architect
September 2020