Stadskantoor Venlo is van binnen naar buiten ontworpen. Feitelijk vormde het concept voor het interieur de ‘blue print’ voor het exterieur van het gebouw. De eis voor een gezonde omgeving met daglicht voor alle werkplekken, uitzicht op groen en het gebruik van gezonde materialen, is tot uitdrukking gekomen in een groene gevel die zich via de vides naar binnen vouwt. De vides vormen de slagader van Stadskantoor Venlo. Maximale verbinding van interieur en exterieur.

Het nieuwe stadskantoor Venlo is de belichaming van de hoge duurzaamheidsambities van de gemeente Venlo om de stad en regio volledig volgens C2C principes te laten functioneren. Zij is de eerste regio ter wereld die de principes van cradle to cradle volledig in de praktijk wil brengen. Dit heeft tot een bijzonder proces geleid met als resultaat een cradle to cradle ontwerp dat een inspirerende en comfortabele werkomgeving met duurzame innovatie combineert.

Aanleiding voor het project was de verouderde en verspreide huisvesting voor de gemeente Venlo. Daarnaast was het oude stadskantoor toe aan een nieuwe renovatie. Uiteindelijk stemde de gemeenteraad in met een totale nieuwbouw op een andere locatie om een impuls te geven aan de nieuwe locatie waar het stadskantoor zou komen.

Diversiteit

Diversiteit is de basis van de ruimtelijke visie op het stadskantoor van Venlo. Het gebouw vervult een belangrijke functie in de stad en ademt wat de gemeentelijke organisatie wil zijn: open, transparant en toegankelijk. Burgers, bedrijven, maatschappelijke instellingen, gemeenteambtenaren, provinciale ambtenaren en adviseurs moeten zich allemaal thuis voelen in het gebouw. Deze gebruikersdiversiteit vermenigvuldigd met de veelheid persoonlijke voorkeuren van de individuen heeft Kraaijvanger Architects gebracht tot het omarmen van diversiteit. In het stadskantoor is alles met elkaar verbonden: één 3-dimensionale omgeving waarbinnen ruimtelijke variatie is gecreëerd door te spelen met licht, hoogte, binnen, buiten, ruw klimaat, materiaal, akoestisch klimaat et cetera. Zo is er een verbindende ruimtelijke structuur waarbinnen elk individu of groep de voor hen perfecte plek kan vinden.

 

Gezond, duurzaam en innovatief

Het ontwerp is volledig afgestemd op de context en de menselijke schaal. Het gebouw kent een open en transparante uitstraling in combinatie met veel daglichttoetreding en het gebruik van veel natuurlijke materialen. De grote groene gevels aan de noord, oost, – en westgevels in combinatie met de zonnepanelen aan de zuidgevel zorgen ervoor dat het stadskantoor vanuit de binnenstad duidelijk zichtbaar is. De zuidgevel is voorzien van PV-cellen, waarmee het zonlicht indirect tot diep in het interieur reflecteert. Door deze toepassing is de basisverlichting in het gebouw bewust laag gehouden.

Een ondergrondse parkeergarage van drie lagen vormt de basis waarop vanaf straatniveau de ontmoetingsfuncties zijn georganiseerd rondom een patio. De hoge ramen en vides zorgen dat daglicht tot diep in de garage kan doordringen. De vides met uitnodigende open trappen zijn tevens de slagader van het interieurconcept. Het staat centraal voor de stimulering van ontmoeting, communicatie, nabijheid, zichtbaarheid, beweging en gezondheid. Wie de trap gebruikt wordt beloond met maximaal uitzicht.

 

In de publiekshal zijn werkplekken, een coffee corner, educatieve elementen en kunnen bedrijven hun innovatieve technologieën etaleren. Op de eerste verdieping bevindt zich het meer gerichte ontmoeten in een diversiteit van vergader- en presentatieruimtes. Zowel binnen als buiten worden hier mensen op informele wijze bij elkaar gebracht waardoor grenzen en barrières worden beslecht. Op de bovenste etage is een iconische, groene kas gerealiseerd. De kas is ontworpen als groene oase in het gebouw om te werken en te ontspannen. In dezelfde kas wordt in de winter de lucht voorverwarmd voor klimaathuishouding. Dit alles met een formidabel panoramisch uitzicht over de Maas en uiterwaarden.
Het verbindend element

Er is een visuele relatie tussen de binnenstad van Venlo en de dynamiek van de werkomgeving. Binnen in het gebouw is alles met elkaar verbonden: uitnodigende vides en trappen vormen het hart van de ruimtelijke dynamiek. De groene gevel vouwt van de vides naar binnen. Het uitzicht op groen is een belangrijk onderdeel van het interieurconcept. Door middel van daktuinen, kassen en patio’s worden de grenzen tussen binnen en buiten vervaagd en dus natuurlijk met elkaar verbonden. Al met al krijgt de omgeving een enorme positief impuls en draagt het gebouw betekenisvol bij aan het creëren van een nieuw stadsdeel dat is verbonden met zijn omgeving. Stadskantoor Venlo is het nieuw kloppend hart van de stad waar nieuwe verbindingen worden gelegd, en nieuw stedelijk weefsel ontstaat aan de uiterwaarden van de Maas. Wonen, werken en bestuur worden verenigd op deze nieuwe A-locatie.

 

Materiaal

Vanaf het prille begin van de visievorming was het interieurcomponent op basis van gedetailleerde gebruikerseisen van invloed op interne logistiek, zonering en functionele plattegronden. De integrale ontwerpaanpak heeft de mogelijkheden om met materiaal en middelen efficiënt en duurzaam om te gaan enorm verhoogd. Er zijn  nieuwe verbindingen gelegd tussen traditionele duurzame materialen zowel binnen als buiten, gerecyclede en recycleerbare materialen, waarbij een evenwicht is gezocht van materialen uit de biosfeer en materialen uit de techno sfeer. De materiaaltoepassingen zijn puur, robuust, visueel leesbaar en bepalen daarmee de vormgeving en esthetiek van het interieur. De essentie van deze esthetiek is puur, veel textuur, weinig kleur en aards.

Het uitgangspunt voor de materiaalkeuzes was de voorkeur voor ”solid materials”, het principe “meer is minder” en C2C gecertificeerde producten, zoals de vloerbedekking, plaatmaterialen en inrichting. In het kader van reductie van grondstoffen en demontabiliteit zijn interieurafwerking vervangen door duurzamere alternatieven, zoals schoon beton en verzinkt staal in plaats van coatings, schroeven, lijm of plinten.

 

Ecosysteem van open innovatie

Innovatie ontstaat door nieuwe verbindingen tussen bestaande ideeën. Daarvoor moeten mensen en ideeën aan elkaar worden gekoppeld. Rondom dit idee is het gebouw gevormd. Het gebouw is zeer flexibel en grotendeels demontabel waardoor nieuwe technieken makkelijk kunnen worden ingepast. Een kleine greep uit de innovatieve technieken in het gebouw: een luchtzuiverende gevel, energieleverende gevel, 100% gerecycled beton, waterzuiverende patio, sloopbestekken, innovatieve duurzame aanbestedingsmethodes, zonneschoorsteen, duurzame verdienmatrix et cetera. Hightech en natuur grijpen in elkaar: een vooruitblik op één van de belangrijkste thema’s van de komende 50 jaar. De vernieuwende architectuur overstijgt de Venlose schaal en spreekt mensen aan tot ver over de landsgrenzen.

 

Integratie en synergie

De realisatie van het nieuwe stadskantoor was een buitengewone kans om het C2C gedachtegoed in een publiek gebouw van behoorlijke omvang te realiseren en daarmee te helpen verspreiden. Zo zijn in het ontwerpprocesproces tientallen bedrijven en wetenschappelijke instellingen uitgedaagd te innoveren om een rol te kunnen spelen bij de bouw van het nieuwe stadskantoor. Inspirerend en motiverend voor alle betrokkenen en deze aanpak heeft geleid tot vele nieuwe producten, kennis en onderzoek. Voor de eindgebruikers zal deze kennis leiden tot een zeer innovatieve, gezonde werkomgeving waarin ambtenaren, burgers en bedrijven elkaar op vernieuwende wijze kunnen vinden.

 

Ontwerpproces

Stadskantoor Venlo is het bewijs dat een opdrachtgever een cruciale rol speelt in het ontwerpproces. Het ontwerpproces vervolgde: in plaats van vergaderingen werden er open-atelierdagen georganiseerd. Maandelijks hield Kraaijvanger Architects een open werk-atelier in Venlo: hier konden productleveranciers, experts en betrokken vrij binnenlopen. Deze sfeer van ‘samen iets bijzonders creëren’ vormde een enorme boost voor het enthousiasme en de innovatieve ideeën en betrokkenheid vanuit de organisatie. Door dit ontwerpproces is er veel meer een bewustzijn ontstaan dat gebouwen niet zozeer een doel zijn, maar veel meer een middel om mensen en organisaties optimaal te laten functioneren. Het bewustzijn dat gezondheid in gebouwen in feite het allerbelangrijkste is, is nu voor Venlo vanzelfsprekend. Het resultaat is een van de meest innovatieve gebouwen van Nederland, zo niet Europa.